Naast de tijd van de Verlichting is de 19e eeuw net zozeer gevormd door de Romantiek, een kunst- en denkstroming waarin mens en gevoel centraal staan.
Er is in de 19e eeuw ontzettend veel mooie kunst gemaakt. Een kunstenaar die ik tijdens mijn onderzoekjes naar het leven in de victoriaanse tijd telkens weer tegenkom, is James Tissot. Hij is het meest bekend om zijn kleurrijke, ongedwongen scènes van keurig geklede, maar eigenzinnige dames in dagelijkse settings. Zo brengt hij de 19e eeuw op haar mooist tot leven. Vandaag laat ik jullie vier mooie, wat minder bekende werken van hem zien.
Net als bij Kerstmis en Pasen heb ik het gevoel dat de Nederlandse winkels steeds vroeger met Valentijnsdag beginnen. Vlak na de jaarwisseling liep ik al tegen de nodige kaarten, snoephartjes en romantische confetti aan. Moderne commerciële poespas, zou je denken. Maar ook in de victoriaanse tijd was er opvallend veel aandacht voor Valentijnsdag. Zelfs de kranten schreven erover.
“A picture is worth more than a thousand words.” Helemaal waar, natuurlijk; maar dat wil gelukkig niet zeggen dat er een mooie afbeelding niet een heleboel waardevols te schrijven valt. Daarom is mijn goede voornemen voor 2019 om jullie de 19e eeuw voor te stellen aan de hand van mooie plaatjes. Vandaag begin ik met een schilderij uit het oudste jaar van de eeuw: 1800.
Trouwen in de 19e eeuw. Ik kreeg laatst een verzoekje om eens over dit onderwerp te schrijven. Mijn onderzoek naar de regels en gewoonten rond bruiloften is nog niet zo ver gevorderd, maar voor er getrouwd kon worden, werd er natuurlijk eerst gedate. Of beter gezegd: Een heer maakte een dame het hof, en zocht voorzichtig toenadering tot de dame in kwestie – en haar familie. Met welke moves had de victoriaanse man succes, en wat was een regelrechte afknapper?
Het is een gevaarlijk genre, historische romantiek. De adellijke heer die een eenvoudige jongedame het hof probeert te maken, of juist de hooggeplaatste lady die tegen een ruwe bolster aanloopt: Voor je het weet bevinden zowel schrijver als lezer zich in een drijfzand van clichés. Maar niet bij Mimi Matthews. Haar derde roman, The Matrimonial Advertisement, manoeuvreert langs alle gebaande paden, en weet de lezer tot het einde te boeien.