Dat Mr. W. en ik deze zomer weer naar Londen zouden reizen stond al in de planning. Toen werd er een tentoonstelling aangekondigd, die ik echt niet wilde missen: De dubbele expositie over Koningin Victoria in haar geboortehuis, Kensington Palace. Beide bijzondere tentoonstellingen openden precies 200 jaar na haar geboortedag, op 24 mei 2019. Dat vraagt om een blogspecial met maar liefst twee afleveringen!

Aan het begin van het jaar had ik het al aangekondigd: 2019 is een jubileumjaar van zowel Victoria als Albert, omdat zij dit jaar beiden 200 jaar geleden geboren zijn. Wie My inner Victorian ook via social media en/of de nieuwsbrief volgt, heeft hier al meer over meegekregen. Onder de noemers #Victoria200 en #VictoriaAlbert200 zijn er volop gelegenheden om bij de jubilea stil te staan. Natuurlijk vooral in Groot-Brittannië, maar sommige specials op de Britse radio en tv zijn ook hier te ontvangen. En met mijn themaweek op social media deed ik ook een duit in het zakje.

Epicentrum van alle feestelijkheden is echter Kensington Palace, de plek waar Victoria geboren werd, én waar ze woonde totdat ze koningin werd. Met twee tentoonstellingen neemt de vorstin een groot deel van het kleine paleis in beslag – en dat mag ook wel. De eerste tentoonstelling, Victoria – A Royal Childhood, beslaat Victoria’s kinderjaren tot het moment waarop ze op 18-jarige leeftijd de troon besteeg. De tweede tentoonstelling, Victoria – Woman and Crown, beslaat haar hele leven als volwassen vrouw. Dat is geen kleine klus! Mr. W. en ik pakten op 31 mei vroeg de underground naar Queensway Station, om zo veel mogelijk tijd op Kensington door te kunnen brengen.

Victoria – A Royal Childhood

Kensington Palace wordt omringt door de tuinen, die een prachtig park vormen waar bezoekers vrij kunnen wandelen. Het is dus al heerlijk om op die manier langzaam het paleis te naderen. Maar terwijl Mr. W. en ik over de brede paden liepen, en van het uitzicht op de vijver genoten, beseften we dat dit mooie park voor de jonge Victoria bijna het enige was wat ze iedere dag – 18 jaar lang – gezien heeft. En in zo’n situatie kunnen ook bomenrijen een ondoordringbare muur zijn.

Het verhaal van de jonge Victoria heeft de laatste jaren veel aandacht gekregen, onder andere in gespecialiseerde biografieën, films en natuurlijk de populaire tv-serie. Ik was daarom benieuwd of de tentoonstelling nieuwe elementen kon toevoegen aan het overbekende, en soms best geromantiseerde verhaal.

Victoria – A Royal Childhood was opgebouwd in dezelfde ruimtes waar tot vorig jaar de vaste tentoonstelling Victoria Revealed te zien was geweest. Deze had ik in 2016 al eens bezocht en was ook erg bijzonder.

Maar voordat ik echt met de jonge Victoria kon kennismaken, hadden de curatoren nog een kleine verrassing opgesteld, die door een aantal bewakers nauwkeurig in het oog werd gehouden: juwelen uit de Britse koninklijke familie! Er waren een drietal tiara’s van Engelse koninginnen te zien. Maar de mooiste was voor mij natuurlijk de set met smaragden van Victoria zelf. Wat mooi! Had ik al gezegd dat groen mijn lievelingskleur is? Ik vond het erg leuk om met mijn neus op het glas deze mooie sieraden te bewonderen, die Victoria overigens draagt op meerdere bekende schilderijen. Één ervan hing ook in de tentoonstellingsruimte.

Maar nu werd het tijd om terug naar Victoria’s jeugd te gaan. En dat betekende vooral: leren en spelen. Dit werd heel leuk weergegeven voor de jongste bezoekers, die door middel van een nagemaakt Kensington Palace-poppenhuis konden zien, hoe Victoria leefde als kind.

In de volgende zaal zagen we dan Victoria’s eigen poppenhuis, met de poppen waar ze zo van hield, en die ze als vriendinnen ging beschouwen. Het is wonderbaarlijk hoezeer er op de details is gelet door de mensen die het huis destijds voor Victoria gemaakt hebben. Upstairs staat er een ronde tafel met een heus serviesje, een hoekkast, dressoir en haard. Er is zelfs aandacht besteed aan de muren, waar met restjes behang uit Kensington Palace een sierlijk patroon is gemaakt voor de jonge prinses.

Downstairs is er een keuken – een plek waar Victoria in het echt natuurlijk zelden zou komen – met zowel een gietijzeren fornuis als de ouderwetse stenen werkplaatsen, waaronder vuur kon worden gestookt. Voor een liefhebber van historisch koken was het leuk om te zien dat zelfs in een poppenhuis uit circa 1830 de technologische keukenontwikkelingen van die tijd zichtbaar zijn. Zou Victoria geweten hebben dat haar eigen poppenkeukentje zo modern was?

Bij het huis hoort een rijtuig – zoals dat hoort bij poppen van stand -, en boven het huis stonden verschillende poppen opgesteld. Victoria was dol op hen, gaf iedere pop een naam, en naaide zelf kleertjes. Als je goed kijkt, zie je aan de mouwen dat sommige poppen naar de laatste mode van de jaren 1830 zijn gekleed.

Een ander mooi stuk speelgoed dat tentoon werd gesteld, was een muziekdoos van de jonge prinses. Deze muziekdoos heeft de vorm van een gouden vogelkooi, en ik vond hem zelf erg mooi. Helaas konden we de muziek niet beluisteren. Het gouden kooitje is overigens tegelijkertijd een mooi, maar treurig symbool voor de kleine gesloten wereld, waarin de prinses verkeerde. In haar puberteit zou zij zich hiertegen gaan verzetten.

Maar eerst moest er nog geleerd worden. De tentoonstelling laat een aantal attributen uit Victoria’s educatieve carrière zien. Het leukste vond ik de twee schriftjes waarin zij haar handschrift en Frans moest oefenen. Leerden wij nog maar zo mooi schoonschrijven! Overigens moest Victoria ook in een schriftje haar eigen gedrag bijhouden. Zo schreef zij over zichzelf in 1832, op 13-jarige leeftijd: “I was very, very, very, very horribly naughty!!!!!”

Voor ons erg grappig, natuurlijk, maar Victoria schijnt af en toe best een moeilijk kind te zijn geweest. Hoewel ze niet precies wist wat haar positie was, had ze al snel door dat ze belangrijk moest zijn. Haar halfzus Feodora en enkele zeldzame speelkameraadjes werden namelijk anders behandeld dan zij.

Victoria’s moeder vond haar temperamentvolle dochter moeilijk in toom te houden. Maar gouvernante Lehzen zorgde daarentegen voor een strenge opvoeding. Binnen de tentoonstelling is overigens ook het persoonlijke plakboek van Lehzen te zien, waarin ze vele memento’s van Victoria bewaarde, zoals plukjes haar. Het is voor het eerst dat dit aandoenlijke persoonlijke voorwerp voor het publiek te zien is.

Bij het bezoek aan haar ouderlijke woning hoop je natuurlijk heel dicht bij de jonge prinses te komen. Ik vond dat dit goed gelukt was, onder andere door een aantal jeugdportretten van Victoria, die ik nog niet kende. Ook een kinderjurk en de zwarte schoentjes die ze droeg als baby, zorgden ervoor dat je ook als ‘Victoria-kenner’ weer een andere kant van haar kon zien. Bijzonder!

In haar jeugd was Victoria misschien soms eenzaam, maar alleen was ze natuurlijk niet. Gelukkig was er binnen de expositie flink wat ruimte gemaakt voor de belangrijke mensen om haar heen. Zo maken we kennis met haar ouders, haar vaak onderbelichte halfbroer en -zus, met Oom Leopold, haar oom en tante Koning William IV en Koningin Adelaide, gouvernante Lehzen, Victoria’s onderwijzers, en John Conroy en diens gezin. Vooral Oom Leopold staat er goed op als (financiële) ondersteuner van zijn zus, de moeder van Victoria, en zijn hooggeplaatste nichtje. Ik vond het leuk om eens een vrij jeugdig portret van hem te zien.

Overigens groeide Victoria op met maar weinig mannen om zich heen. Naast Oom Leopold, die in 1831 naar België vertrok om daar de troon te bestijgen, was alleen de oude Koning William IV van veraf in beeld, en de gehate John Conroy juist van iets te dichtbij. Jongemannen van haar eigen leeftijd ontmoette Victoria pas rond haar eerste grote bal, ter gelegenheid van haar 17^e verjaardag. Dat moet een bijzondere dag zijn geweest! In een wat karig aangeklede balzaal laat de tentoonstelling alle hoopvolle danspartners even de revue passeren: de prinsen van Oranje komen er naar de mening van de jonge Victoria niet bepaald gunstig vanaf.

En zo ontdekten we kamer na kamer weer nieuwe delen van Victoria’s jeugd. De laatste twee ruimtes pasten echter om duidelijke redenen niet in chronologische volgorde in het verhaal. In een hoek van het paleis bevindt zich namelijk de ruimte waar zij geboren werd. Deze kamer is naar omschrijvingen uit die tijd gereconstrueerd, en ziet er eigenlijk best geriefelijk uit. Er was voor deze kamer gekozen, omdat er vanuit de deuren naast het bed direct toegang was naar de keuken, beneden. Zo kon er tijdens de bevalling bijvoorbeeld makkelijk voor heet water worden gezorgd. Een praktische keuze.

De laatste kamer, de rode salon, representeerde letterlijk en figuurlijk de afsluiting van Victoria’s jeugd: In deze ruimte ontving zij de belangrijkste mannen van het land op de dag dat zij koningin werd. Dit belangrijke moment is later op een mooi schilderij vastgelegd. Bijzonder om in deze kamer te staan!

En zo namen we de trap weer naar beneden, om even een pauze in te lassen. In het paviljoen naast het paleis, welteverstaan, met een heuse cream tea. Zaten we er niet prachtig bij?

Al genietend van onze Earl Grey Blue Flower-thee met scones kwamen we even bij van de eerste  serie mooie indrukken. En dan hadden we nog een hele tentoonstelling te gaan! Het verslag daarvan kunnen jullie aanstaande donderdag lezen.

---

Ook de tentoonstelling Victoria – A Royal Childhood bezoeken? Voor deze tentoonstelling is nog geen sluitingsdatum aangekondigd. De expositie is zeer geschikt voor een bezoek met kinderen. Victoria – Woman and Crown is te zien tot en met 5 januari 2020. Kensington Palace is elke dag open van 10:00 tot 18.00 uur.

Tip: Het wordt aangeraden om van tevoren een ticket met een vast tijdvak te boeken. In tegenstelling tot wat er op de website staat, is er een aparte rij voor mensen die al een ticket hebben. Dat scheelt behoorlijk wat tijd. Als je in het café of het paviljoen wilt theedrinken, mag je wel weer met hetzelfde ticket naar binnen. Bewaar het dus goed tijdens je bezoek en overleg eventueel met de vriendelijke crew.