Het Bakkehus in Kopenhagen: Een interieur uit 1820

Vandaag neem ik jullie nog een keer mee naar Kopenhagen. Voor vertrek had ik ontdekt dat er buiten de oude stad een beroemd huis stond, waar tijdens aan het begin van de 19e eeuw alle beroemde kunstenaars en wetenschappers samenkwamen. Inmiddels is het huis een museum geworden en is het interieur in oude staat teruggebracht. Dat wilde ik natuurlijk zien!

Voordat we naar Kopenhagen vertrokken, deed ik natuurlijk wat online onderzoek. Hmm… de website van dit museum bleef maar onder constructie. Niet zo’n goed teken, maar we besloten het erop te wagen.

bakkehuset-kopenhagen

Het Bakkehus: de woning van Knud Rahbek en zijn vrouw tussen 1802 en 1830.

Bij aankomst na een busritje door Kopenhagen bleek dat de website niet het enige was dat onder constructie was. Het museum kreeg ook net een likje verf. Oeps! Gelukkig mochten we voor de gelegenheid gratis naar binnen en kregen we wat informatie toegestopt. Heerlijk, als enige gast in het huis te zijn! Niet alle kamers waren toegankelijk, maar toch konden mijn man en ik lekker rustig door de kamers struinen. Ik kreeg echt het gevoel dat we in een film van Jane Austen beland waren, en ik probeerde me voor te stellen hoe het was om daar te wonen gedurende de periode die de Britten de ‘regency era’ noemden.

knud-rahbek

Een schilderij van Knud Rahbek (1760-1830), dat hangt in het Bakkehus.

Denemarken beleefde in die tijd zijn gouden periode. En juist dit Bakkehus had daarin een centrale plaats. Hier woonden Knud Rahbek (1760-1830) en zijn vrouw Kamma (1775-1829). Hij was een veelzijdig man: schrijver, wetenschapper, professor en uitgever. Echt een man van de verlichting. Zijn vrouw was ook bijzonder getalenteerd; ze had verstand van plantkunde en astronomie, sprak meerdere talen en onderhield contacten met intellectuelen in binnen- en buitenland. Zij organiseerde zogenaamde ‘salons’: Samenkomsten van mensen – meestal mannen – uit de middenklasse, die samen praatten over wetenschap, filosofie en kunst.

“In de buurt van de heuvel […] glanst in de schaduw van de bosgrond van Söndermarken een van deze parels, die men ‘de hut van Philemon en Baucis’ noemt, dat wil zeggen; de woning van twee beminnelijke oudjes. Hier woonde Rahbek en zijn vrouw Kamma; hier, onder hun gastvrije dak, kwamen een mensenleven lang alle knappe koppen uit het bedrijvige Kopenhagen bijeen, hier was het tehuis van de esprit […].”  (uit de herinneringen van Hans Christian Andersen)

De meest bekende bezoeker van het Bakkehus is voor ons de sprookjesschrijver Hans Christian Andersen, die door een opmerking van Kamma voor het eerst het idee kreeg om schrijver te worden. Hoewel Andersen met Knud Rahbek niet veel contact had, kreeg hij van Kamma veel steun. Zelf schreef Hans Christian Andersen erover:

Op een dag, toen ik [vanuit de vertrekken van Kamma] naar mevrouw Colbjörnsen [op de eerste verdieping wilde gaan], gaf [Kamma] mij een handvol rozen en zei: ‘Wilt u deze mee naar boven nemen, het zal haar een groot genoegen zijn, deze uit de hand van een schrijver te ontvangen.’ Het was natuurlijk schertsend bedoeld, maar het was de eerste keer dat iemand mij als schrijver beschouwde; het raakte me tot in mijn ziel, en tranen sprongen in mijn ogen. Ik weet dat op dit moment mijn ambitie was gewekt schrijver en dichter te worden.”

oehlenschläger-bakkehuset

Een geromantiseerd beeld van een bezoekje bij de Rahbeks thuis. Helaas is dit getekend na hun dood, door de Deense tekenaar Carl Thomsen (1847-1912). Mogelijkerwijs heeft hij wel mensen gesproken, die Knud en Kamma Rahbek hadden gekend. Van links naar rechts: Christiane Heger (de zus van Kamma en latere vrouw van de beroemde schrijver Adam Oehlenschläger), Adam Oehlenschläger, Kamma Rahbek en Knud Rahbek. [Afbeelding uit het publiek domein, via Wikimedia Commons.]

Hoe leefden Knud, Kamma en hun gasten dan op het Bakkehus? Het huis zelf was al eeuwen oud en stond buiten de stadspoorten. Het lag op een heuvel, en de naar Bakkehus betekent dan ook: Huis op de heuvel. Kamma had een prachtige grote tuin met zelfgekweekte exotische bloemen (de eerste romantische tuin van Denemarken!), en verder was er vooral platteland om hen heen. Hoe mooi vrij het huis in vroeger tijden stond, kun je zien op verschillende schilderijen uit die tijd. Helaas ligt het huis nu in een drukbebouwde buitenwijk, maar ik stel me voor dat het prachtig was.

bakkehuset-schilderij

Het Bakkehus in de tijd dat de Rahbeks er woonden, in mei 1825.

bakkehuset-schilderij

Dit was het uitzicht vanuit het Bakkehus, in de tijd dat de Rahbeks er woonden. Inmiddels hangt dit schilderij in het Bakkehus, en is er van het idyllische uitzicht niets meer over.

Heel idyllisch, zo buiten de stadpoorten in het groen. Maar het gaf ook een probleem: Wanneer de gezellige culturele avondjes te lang duurden, konden de gasten niet meer terug naar de stad. De stadspoorten sloten immers rond middernacht. Daarom had het echtpaar Rahbek ook meerdere logeerkamers beschikbaar.

bakkehuset-study

Dit is de studeerkamer van Knud Rahbek. Daarachter lagen aaneengeschakeld twee logeerkamers: de kleinste zelfs maar 1,5 bij 3 meter. Daar sliep Hans Christian Andersen regelmatig.

Wat voor de moderne bezoeker aan het huis opvalt: Het gebrek aan privacy. Alle kamers zijn aan elkaar geschakeld, ook de verschillende slaapkamers. Hoewel niet alle kamers klein waren, moet men dus veel op elkaars lip hebben gezeten. Ook werden niet alle kamers evenveel gebruikt. Twee redelijk ruime, centrale kamers werden alleen voor korte bezoekjes gebruikt. Ik neem aan dat hier de gebruikelijke visites mee bedoeld werden.

bakkehuset-tussenkamer

Na de entree kwam je als eerste in deze kamer binnen. Er stonden niet veel meubels en er werden maar korte bezoekjes gehouden.

bakkehuset-tuinkamer

Dit is de tuinkamer, die duidelijk om mee te pronken was. De muur in een mooie kleur, prachtige schilderijen en een sjieke bank. Tegenover de bank hingen ook twee spiegels om de kamer groter te doen lijken. Uiteraard had de kamer uitzicht op de tuin.

bakkehuset-biedermeier

Een mooi doorkijkje vanaf de drempel van Knuds studeerkamer, via de tuinkamer en de tussenkamer naar de hoekkamer.

De lange gesprekken met vrienden, de ‘salons’ én de maaltijden vonden allemaal plaats in één hoekkamer. De enige tafel daar deed dienst als schrijf- en eettafel.

bakkehuset-corner-room

De hoekkamer. Hier bracht Kamma de meeste tijd door. De bank in de hoek is een van de meubelstukken die zeker van de Rahbeks waren en ook tijdens hun leven op die plek heeft gestaan.

bakkehuset-corner-room

De eet- en schrijftafel in de hoekkamer. Tegen de muur staat een piano voor het gezamlijk musiceren.

Het echtpaar Rahbek had liever niet meer dan acht gasten tegelijkertijd. Zo kon iedereen goed aan de gesprekken meedoen en was het niet te druk.

Het interieur in het Bakkehus geeft een goed beeld van hoe een bemiddeld, maar niet heel rijk middenklassenhuis in circa 1820 eruit kon zien. Helaas is niet alles origineel, zoals in het 70 jaar jongere Victorian Home in dezelfde stad, maar is het gereconstrueerd naar ooggetuigenverslagen uit die tijd. Zo weten we welke kleur de muren hadden en waar bepaalde meubels stonden. De bank in de hoekkamer en een schrijftafel zijn zeker nog origineel van de Rahbeks, en andere meubeltjes zijn van hun kunstzinnige vrienden geweest. Het is ook aan deze schrijvende gasten te danken dat we ongeveer weten hoe het Bakkehus van Knud en Kamma Rahbek eruit zag.

spisestuen-bakkehuset

Knud en Kamma Rahbek in hun hoekkamer. Ook deze tekening is na hun dood gemaakt. Tekenaar Christian Hetsch (1830-1903) heeft mogelijk nog wel het Bakkehus kunnen bezoeken voordat het een woonverblijf voor verplegers van een nieuw naastgelegen gesticht werd in 1855. Het feit dat het echtpaar Rahbek nog na hun dood getekend werd, laat zien dat ze erg belangrijk waren geweest voor de artistieke scene van Kopenhagen. [Afbeelding uit het publiek domein, via Wikimedia Commons.]

Ik vond het Bakkehus prachtig om te zien en vond het geweldig om de sfeer van zo’n oude woning op te snuiven. Heb ook zin om te gaan? Per 1 mei weer opent het museum weer, ditmaal met een klein stukje gereconstrueerde tuin! Ik kan het alleen maar aanraden. Het museum is te bereiken met de bus, of als je iets verder wilt lopen, met de metro. De website van het museum vind je hier.

Ik ga nog even nagenieten met een kopje kamillethee.


Alle foto’s zijn gemaakt met toestemming van Bakkehusmuseet.

Voor het schrijven van dit blog heb ik de volgende bronnen gebruikt:
Informatiemateriaal © Bakkehusmuseet
Hans Christian Andersen in: Ulrich Sonnenberg, Het Kopenhagen van Hans Christian Andersen, 2005.

12 gedachten over “Het Bakkehus in Kopenhagen: Een interieur uit 1820

  1. Wat ontzettend leuk dat je hiernaartoe ging! Een fijne meevaller ook dat jullie vanwege de renovatie gratis naar binnen mochten! Ik vind het huis er prachtig uitzien. Stiekem ben ik verliefd op die roze muur. Alleen al qua kleurkeuze hadden ze in die tijd echt smaak wat mij betreft 😉 Wat bijzonder trouwens dat alle kamers aaneengeschakeld zijn. Dat lijkt me inderdaad niet heel handig om in te wonen, maar je krijgt daardoor nu wel een mooie doorkijk met al die open deuren.

    • Dat roze vond ik zelf ook erg mooi. Ook in combinatie met die lambrisering, wat ik vroeger juist zo oubollig vond. 😉 Zou je deze kleur misschien ‘oud roze’ kunnen noemen?

  2. Mooi verslag! Ondanks de renovatie hebben jullie toch veel kunnen zien. Een huis van mijn oma had ook van die kamers die aaneengeschakeld zijn. Niet zo handig inderdaad maar blijkbaar wel iets van vroeger.
    Ook bijzonder dat toen de stadspoorten echt nog gesloten werden…

    • Wat interessant, dan moet jouw oma wel in een heel oud huis hebben gewoond? Of is het misschien in België nog langer de gewoonte geweest om kamers te koppelen?

    • Bedankt voor je leuke reactie! Fijn dat je mijn blog gevonden hebt. Het is natuurlijk altijd het leukste om je passie met anderen te delen. En ik vind het gewoon geweldig om er veel mee bezig te zijn en altijd weer wat nieuws te ontdekken! 😀

  3. Oh mooi. Ik houd dus van dit soort musea. Ik ben gek op historie en daar kan je alle kanten mee op. Het doet me ook een beetje denken aan het Huis van Gijn in Dordrecht. Dit zijn echt pareltjes om te bezoeken. Bedankt voor de tip.

    • Leuk dat je ook zo van deze musea houdt! Met jouw reislustigheid kom je er vast nog wel eens. 😉 Bedankt voor de tip over Dordrecht, die ga ik onthouden.

Laat een antwoord achter aan Josephine Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.