Ik ben dol op victoriaanse schilderkunst. Romantisch, realistisch, pre-Rafaelitisch of impressionistisch, ze bieden voor mij vaak dromerige vergezichten naar andere tijden en werelden. Vandaag laat ik jullie daarom graag een aantal favorieten zien.

Eén van de leuke dingen aan mijn blog vind ik, dat ik gedurende mijn onderzoeken ontzettend veel leer over allerlei onderwerpen. Zo heb ik in de afgelopen twee jaar heel wat mooie kunstwerken uit de victoriaanse tijd mogen ontdekken. Lourens Alma-Tadema, William Morris, Frederic Leighton, de pre-rafaelieten of de romantische schilders hebben allemaal wat te vertellen over hun kijk op de 19^e-eeuwse wereld. Onlangs las ik The Victorians – Britain through the Paintings of the Age van Jeremy Paxman, waarvan ik leerde dat ook achter de meest perfecte romantische plaatjes een heel verhaal schuil kan schuilen (maar je kunt er natuurlijk ook zelf veel in zien en er uren naar blijven kijken!).

Springtime van Pierre-Auguste Auguste Cot (1837-1883) is zijn meest geliefde werk, en ik kan goed snappen waarom. Het lijkt wel alsof we met dit verliefd schommelende stelletje een blik krijgen in de feeënwereld, en stiekem moet ik denken aan Neverland uit Peter Pan.

Ook dit schilderij van een fee vind ik toverachtig met de mooie kleurige vlinders. De nogal lange titel schijnt uit een gedicht van Charles Ede te komen, maar helaas heb ik het betreffende werk niet kunnen achterhalen. Ik vind het een sprookjesachtige omschrijving van een fee, die erg mooi is uitgevoerd door Anderson. Wat zou er in het buideltje zitten, dat ze vasthoudt?

John Atkinson Grimshaw stond bekend om zijn realistische schilderijen met bijzondere belichting, bijvoorbeeld door ervoor te kiezen om een scène in de mist gehuld of bij maanlicht af te beelden. Je ziet bij hem vaak eenzame figuren op straat of in de natuur. Zijn schilderijen roepen daarmee een meditatieve stemming op; vaak somber als het gaat om geïndustrialiseerde steden, maar wat mij betreft heeft dit vergezicht iets dromerigs door het kalme licht. Wat zou er zich aan de overkant bevinden, en waaraan denken de twee figuren aan het hek?

Wow, is dit niet een typische scene uit de populaire gothic novels? Ik kan me zo voorstellen dat er hele verhalen aan deze verlaten plek te verbinden zijn. Een roman als Wuthering Heights (1847) of The Mysteries of Udolpho (1794) zou zich er zo af kunnen spelen. Prachtig! Overigens doet deze gothic church me ook denken aan Holyrood Abbey in Edinburgh, waar ik eens geweest ben. Die heeft dezelfde oude mystiek om zich heen hangen, vooral als het zonlicht door de bogen schittert.

En tot slot weer een schilderij van een mysterieuze dame. Zoals passend bij de pre-Rafaelitische kunst van Rossetti zou ze zo uit een middeleeuwse ridderroman kunnen stappen. Wat wel een stukje magie van het schilderij weghaalt is het feit dat Rossetti dit schilderij twee keer gemaakt heeft. De eerste keer rond 1866 met het gezicht van zijn maîtresse Fanny Cornforth en pas in tweede instantie in 1872-1873 met het gezicht van model Alexa Wilding, zoals hier te zien. Dat is nog eens een manier om je ex weg te werken.

Hoewel ik zelf door de manier van schilderen eerder een middeleeuwse dame zie, is het schilderij niet op ridderlegendes gebaseerd. Volgens een mystieke overlevering was Lilith de eerste vrouw van Adam, en zou zij een femme fatale zijn die berucht was om haar verleiding van mannen en kindermoord. Dat is dan toch wat minder romantisch…

Wat is jullie favoriete schilderij?

Ik ga maar weer eens thee zetten. Kamillethee deze keer.